Lần đầu tiên những làn điệu dân ca Việt Nam như: Ru con Nam bộ, Ai ra xứ Huế, Dạ cổ hoài lang, Cơi trầu, Lý ngựa ô, Khăn piêu, Lý mười thương… được thể hiện với một phong cách hoàn toàn mới – phối hợp với nhạc Jazz hiện đại. Đêm 11-5, đêm nhạc thứ hai của Nguyên Lê, Hương Thanh tại Nhà hát TP Hồ Chí Minh đã kết thúc chương trình biểu diễn của nhóm nhạc Ultramarine trong chuyến trở về quê hương của hai nghệ sĩ quốc tịch Pháp gốc Việt.

Lạ – đó là ấn tượng đầu tiên khi chứng kiến sự phối hợp giữa âm nhạc dân tộc Việt Nam với nhạc Jazz hiện đại trong đêm nhạc Nguyên Lê – Hương Thanh. Tuy nhiên dân ca không bị chìm đi trong sự sôi động, nóng bỏng và đầy ngẫu hứng của Jazz. Ngược lại, Jazz như mang một phong cách mới, đi vào chiều sâu tâm hồn hơn. Người nghe cảm nhận được chất hiện đại của nhạc Jazz, đồng thời vẫn thấy âm hưởng dân ca đầy ắp trong từng bản nhạc. Cả hai dòng nhạc trở nên mới mẻ trong sự khám phá lẫn nhau.

Giáo sư - tiến sĩ Trần Văn Khê cũng có mặt trong đêm nhạc, ông đã cùng Nguyên Lê làm nên một bản ứng tác ứng tấu từ một bài thơ sáng tác theo phong cách truyền thống. Thơ được ngâm theo Jazz thay vì nhạc dân tộc. Có một sự gặp gỡ trong từng tiết tấu, tiếng đàn guitare điện tử đã theo sát và hòa vào thanh âm của người nghệ sĩ ngâm thơ. Giáo sư Trần Văn Khê cho biết: “Để có sự gặp gỡ giữa hai dòng nhạc không phải dễ dàng. Đó là cả một sự tìm tòi nguyên lý, luyện tập và cảm nhận sâu sắc âm nhạc dân tộc. Nguyên Lê là người am hiểu thấu đáo nhạc Jazz. Tuy nhiên, Nguyên Lê muốn tìm cho mình một con đường đi riêng. Con đường đó gắn liền với cội nguồn bằng chính tiếng nói dân tộc, thông qua ngôn ngữ âm nhạc. Nguyên Lê đã tìm đến tôi để lắng nghe về nét tinh túy trong âm nhạc dân tộc Việt Nam và đã tìm cách đưa chất liệu này vào âm nhạc hiện đại. Thành công của Nguyên Lê là đã bắt cây guitare điện tử phải ngân, rung, luyến láy đồng điệu với tâm hồn của người Việt. Cùng với Hương Thanh, Phạm Hạo Nhiên, Nguyên Lê đã tìm được một con đường đúng…”.

Nhạc sĩ Nguyên Lê được giới âm nhạc châu Âu công nhận bằng giải thưởng lớn trong âm nhạc, cụ thể là nhạc Jazz. Anh chơi cho dàn nhạc Jazz quốc gia của Pháp. Nhóm nhạc Ultramarine của anh gồm Dominique Borker chơi synthetiseur, Francois Verley sử dụng bộ gõ và tablas, Michel Alibo chơi basse và Nguyên Lê – cây guitare điện. Họ đã từng biểu diễn ở nhiều nước... Cha mẹ là người Việt, Nguyên Lê được sinh ra tại Pháp. Anh tâm sự: “Từ nhỏ tôi được nghe cả làn điệu dân ca Việt Nam lẫn âm nhạc phương Tây. Có lẽ âm nhạc dân tộc lúc ấy đã không mấy ấn tượng đối với tôi. Nhưng khi trưởng thành, có ý thức về cội nguồn thì tự nhiên trong tôi thôi thúc ước mơ tìm cho mình một bản sắc riêng. Tôi nhận ra rằng, bản sắc ấy phải được gắn liền với cội nguồn, dân tộc mình. Tôi muốn tìm đến sự tương đồng, hòa quyện trong âm nhạc hiện đại và âm nhạc truyền thống. Cuộc hội ngộ với Hương Thanh, Phạm Hạo Nhiên đã cho tôi một con đường riêng trong sáng tạo. Chúng tôi đã ngồi đối diện nhau để cùng đối thoại bằng âm nhạc và luôn tự đặt câu hỏi “nghe có được hay không? Tôi và Hương Thanh muốn đưa âm nhạc dân tộc ra thế giới bằng phong cách hiện đại. Chúng tôi nghĩ rằng, cách làm này giúp khán giả nước ngoài tiếp cận với âm nhạc dân tộc Việt Nam nhanh hơn. Và chúng tôi cũng mong ước thế giới sẽ yêu thích những làn điệu dân ca, âm nhạc tài tử của Việt Nam qua cách chúng tôi đang làm. Được biểu diễn trên chính quê hương của mình quả là niềm hạnh phúc”.

HÀ GIANG

   âm nhạc

vhvt-10
Trở lại trang chính